به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، اولين بار در سال ?? خاتمي براي شرکت در اجلاس داوس دعوت شد و بار دوم دعوت از وي به دي ماه سال ?? بود باز مي گردد. در دوران محمود احمدي نژاد نيز منوچهر متکي در اين اجلاس شرکت کرد تا جاي ايران در اين اجلاس خالي نباشد. اکنون روحاني در حالي قصد عزيمت به داووس را گرفته است که به عنوان رييس جمهور ايران شناخته مي شود.
داووس، نام روستايي كوهستاني در كشور سوئيس است که ژانويه هرسال ميزبان نمايندگان و نخبگان سياسي اقتصادي كشورهاي جهان است. نظر به پيشينه تاريخي، داووس همان تقاطعي است که نخبگان و برنامه ريزان سه حوزه اقتصاد، سياست و تجارت با يکديگر برخورد مي کنند يا به عبارتي، با همديگر به گفت و گو مي نشينند. در اين کنفرانس سه روزه بيش از ???? تن از رؤساي دولت ها، رؤساي ملت ها، مديران بانکي و مالي جهان، روشنفکران و روشنگران، نام آوران ثروت و شوکت، نام آوران فرهنگي و دانشگاهي دعوت شده-اند.
در سال ??، از ايران سيد محمد خاتمي در اين اجلاس شرکت کرده بود تا شايد به عنوان رئيس جمهور سابق ايران و نماينده چهره معتدل نظام جمهوري اسلامي ايران، بتواند اندکي از فشار جهاني به ايران کم کند. در آن زمان جورج بوش معتقد بود که ايران محور شرارت هاي منطقه است. بنابراين حضور خاتمي در اين اجلاس مي توانست احتمال تقابل نظامي بين دو کشور را کاهش دهد.
در همان سال درحاليکه آمريکا و قدرت هاي جهاني مدعي بودند که ايران به دنبال ساخت سلاح هسته اي است که محمد البرادعي، رئيس وقت آژانس بين المللي انرژي اتمي گفت در داووس گفت هنوز هيچ سندي مبني بر فعاليت ها و تأسيسات هسته اي اعلام نشده و غير صلح طلبانه به دست نيامده است، اما بي شک ايران دانش لازم براي ساخت بمب اتمي را در اختيار دارد و هر گونه فشار غيرديپلماتيک بر ايران مي تواند اين کشور را به سوي ساخت بمب اتمي سوق دهد. البرادعي مذاکراتي با حضور ايرن، آمريکا و همسايگان عرب ايران را تنها راه حل مسئله هسته اي ايران خواند و گفت: «بايد به خاطر داشته باشيم که به جز صلح و ديپلماسي، هيچ آلترناتيو ديگري وجود ندارد.»
درآن زمان خاتمي از نتيجه مطالعات گروه بررسي عراق و گزارش بيکر ـ هميلتون مبني بر پيشنهاد مذاکره ميان آمريکا و ايران حمايت کرد و گفته بود: «به جاي هر نوع تنش، بهتر است همکاري و گفت وگو با ايران و سوريه درباره عراق انجام شود.» اشاره محمد خاتمي به گزارش بيکر ـ هميلتون و فراخوان آمريکا به توجه به رهنمودهاي گروه برررسي عراق از آن جهت واجد اهميت است که در پي اعلام استراتژي جديد آمريکا در عراق توسط بوش و نيز سخنراني سالانه جرج بوش در کنگره آمريکا، اين امر به کانون شکاف و تقابل ميان جمهوري خواهان و دمکرات ها در آمريکا تبديل شده بود و کنگره آمريکا که اکنون تحت کنترل دمکرات ها قرار داشت، در تلاش بود تا به هر قيمت ممکن در برابر سياست هاي جرج بوش در مورد عراق مقاومت کند.
به همين علت بود که ديدار خاتمي در جريان برگزاري اين کنفرانس با جان کري که در آن زمان نامزد دموکرات ها در انتخابات رياست جمهوري آمريکا بود، همگرايي اين دو در موضع گيري درباره بحران عراق و رابطه ايران و آمريکا، بيش از هر خبر ديگري در مورد ايران در داووس، مورد توجه روزنامه ها و خبرگزاري هاي خارجي قرار گرفت. در ارتباط با محتواي مذاکرات خاتمي و جان کري، گفته مي شود خاتمي در برابر اين سخن کري که خاورميانه اکنون با بحران عدم اعتماد روبه روست پاسخ داده است که بايد بتوانيم با تمرين اعتمادسازي کنيم.
چالش هاي روحاني در داووس
در حال حاضر روحاني درحالي به داووس مي رود که نه تنها آمريکا بلکه کشورهاي اروپايي به لزوم اعتمادسازي در برابر ايران پي برده اند.
به لحاظ حافظه تاريخي اگر قرار باشد کنفرانس داووس در سوئيس هر سال نامي را براي خويش انتخاب کند، بي گمان گردهمايي امسال را بايد “ايران” يا شايد هم “اميد” نام گذاري کنند تا آيندگان بدانند که برخلاف محمود احمدي نژاد، رئيس دولت پيشين، اين بار ايرانيان از خاورميانه که هم اکنون دوران خونباري را مي گذراند، رئيس جمهوري را به اين کنفرانس مي فرستند تا پيام منطقي آنها را چنين بخواند: “در هر نقطه از جهان، هر ملتي که آزادي را فداي امنيت کند سرانجام هر دو را خواهد باخت.”
ده سال پس از آنکه محمد خاتمي در داوس از گفتگوي تمدن ها سخن گفت، اينک خلف او حسن روحاني به آنجا مي رود تا از “تدبير تمدن ها” سخن بگويد. اصولا اروپا و آمريکا به اين کنفرانس نگاهي “يگانه” دارند و براي بحران هاي موجود در سطح جهان، داووس سوئيس را محلي و فرصتي مي شناسند که نخبگان سياسي و اقتصادي مي توانند در آنجا ايده ها، تئوري ها و نسخه هاي خويش را ارائه دهند.
روحاني به خوبي فهميده است که اين روزها سهام تدبيرش در بورس سياسي جهان بسيار افزايش يافته است؛ پس وي براي ژست ديپلماتيک در مقابل دوربين ها يا براي عکس يادگاري با اين و آن به داووس نمي رود بلکه به آنجا مي رود تا براي دفاع از منافع ملي سرزمينش و يافتن راه حلي براي خروج از بحران “تحريم اقتصادي” ايران از طريق مجاري غير رسمي و بعضا غير ديپلماتيک بکوشد.
لازم است که تيم اقتصادي دفتر رياست جمهوري اين بار مشاوراني را به همراه روحاني بفرستد که در اين سفر به شدت فشرده بتوانند بار ديگر در قالب مناظره و پرسش و پاسخ داوس که شهرت جهاني نيز دارند، آنها نشان دهند که “ديپلماسي” و نه جنگ، تنها راهي است که امريکا و ايران را در حل بحران ياري مي کند.
برجسته هاي بين المللي داووس
در ژانويه سال ???? ، هنگامي که رجب طيب اردوغان نخست وزير ترکيه در واکنش به سخنان شيمون پرز و در دفاع از ملت فلسطين، با ژست اعتراضي سالن گفت و گو را ترک کرد، به جهانيان نشان داد که او براي خوردن و خُفتن به آنجا نيامده بلکه براي “کوفتن” به پرز آمده است. اردوغان بدين وسيله به اسرائيلي ها مي گويد که زشتي ترک جلسه را از آنها آموخته است.
نمونه آموزنده ديگري که جايگاه داووس را برجسته مي سازد، هُشدار شديد آنگلا مرکل صدر اعظم فولادين آلمان به اروپاي گرفتار در بزگترين بحران اقتصادي است؛ او در ژانويه پارسال با شرکت در چند پانل پرسش و پاسخ، بطور صريح موضع کشورش را اين چنين تشريح مي کند: “آلمان مي کوشد که به لحاظ اقتصادي يونان را آلماني کند و نه آنکه برعکس، آلمان را يوناني کند.” به بيان ديگر، او با دلگرمي از ذخيره ارزي ???? ميليارد دلاري آلمان، براي رؤساي کشورهاي فقير قاره سبز پيامي به داووس آورده بود که آنها راه گريزي ندارند مگر آنکه براي درمان بحران کنوني پذيراي نسخه آلماني او باشند.
آنگلا مرکل به آمريکا نيز هشدار داد که اروپا و بحرانش را به حال خويش رها کند و نسخه آمريکايي براي آنان نپيچد. نبايد فراموش کنيم که که اگر نسخه مرکل براي حل بحران اقتصادي و اجتماعي اروپا پيچيده نمي شد، اروپا با فاجعه اي بسيار دردناک در هم پيچيده مي شد و “يورو” که نشانه قدرت و هويت اروپاست امروز نابود شده بود. خروج تدريجي اروپا از بحران و پايداري يورو در برابر دلار از نتايج نسخه آلماني است که در کنفرانس داووس به نقد کشيده شد.
نمونه ديگر حضور جورج سوروس بازنشسته است که به مثابه بزرگترين سوداگر سرمايه جهاني که در دوران ميانسالي حتي توانست پوند انگليس را به زانو در آورد. او تا کنون توانسته با ارائه نظريات و نشان دادن راه حل هايي که در پانل هاي داووس آنها را به بحث مي کشد، به کمک آنگلا مرکل شتافته و از فروپاشي اتحاديه اروپا و واحد پولي يورو جلوگيري کند.